Skąd można zobaczyć najpiękniejszą panoramę Aten? Ile lat ma słynna budowla na Akropolu? Gdzie odbyły się pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie? Czy w Atenach można poczuć się jak na greckich wyspach? Zapraszamy na wspólne zwiedzanie Aten!
Ateny – stolica Grecji i jedno z najstarszych miast na świecie. To kolebka cywilizacji i kultury europejskiej. Miasto pełne kontrastów wypełnione starożytnymi ruinami i kolorowym graffiti, które łączy historię ze współczesnością.
Do zwiedzania Aten warto się przygotować i uświadomić sobie, ile lat mają te wszystkie starożytne budowle i dlaczego są tak ważne. Bo Ateny nie są najpiękniejszym miastem. Mnóstwo tu street artu i przeciętnych kamienic, więc łatwo się rozczarować, przyjeżdżając tu bez jakiejkolwiek wiedzy i znajomości kontekstu.
Zapraszamy w podróż do stolicy Grecji!
Spis treści:
Zobacz film o Atenach
Jak zaplanować zwiedzanie Aten?
By zobaczyć wszystkie najważniejsze atrakcje Aten, wystarczą tak naprawdę dwa dni. Jeśli macie więcej czasu (co oczywiście polecamy), możecie niespiesznie podziwiać starożytne zabytki, próbując greckiej kuchni i obserwując mieszkańców. Bo Ateny to także pyszny gyros, sałatka grecka, mili ludzie i zgiełk dużego miasta.
W sezonie zimowym (od 1 listopada do 31 marca) ceny biletów do popularnych historycznych zabytków są obniżone o połowę. Jeśli zależy Wam przede wszystkim na zwiedzaniu to dobry okres, by trochę zaoszczędzić, szczególnie że pogoda w Atenach potrafi pozytywnie zaskoczyć (my w Atenach byliśmy w marcu).
Jak dojechać do Aten?
Do Aten najłatwiej przylecieć samolotem na lotnisko im. Elefteriosa Wenizelosa, które oddalone jest o ok. 35 km od centrum miasta. Do stolicy Grecji można dolecieć z Polski m.in. tanimi liniami lotniczymi Ryanair (z Katowic, Krakowa, Wrocławia i Warszawy-Modlin) i Wizzair (z Katowic).
Gdzie spać w Atenach?
Wybierając nocleg w Atenach, poza oczywistymi wymogami (jak cena, lokalizacja, czy standard hotelu), należy też wziąć pod uwagę kwestie bezpieczeństwa. W Atenach są dzielnice, które nie cieszą się zbyt dobrą sławą, więc lepiej ich unikać (np. okolice Placu Omonia, Metaxourgio, Plac Vathis, czy Plac Victoria).
Dobrym pomysłem jest rezerwacja pokoju w okolicach Akropolu. Dzięki temu będziecie mieć wszędzie blisko. Jeśli jednak Wasz budżet tego nie udźwignie, wybierzcie nocleg oddalony od centrum miasta, ale w pobliżu przystanku komunikacji miejskiej (tramwaju, autobusu lub metra), bo sieć komunikacji miejskiej w Atenach jest całkiem dobrze rozwinięta.
Jak poruszać się po mieście?
Większość popularnych atrakcji Aten rozmieszczona jest blisko siebie, więc najlepszą opcją jest poruszanie się pieszo. Można też skorzystać z jednej z trzech linii metra, kupując pojedyncze bilety (ważny 90 minut za 1,4 euro) lub bilety okresowe (dobowe oraz 3 lub 5-dniowe). Komunikacja miejska w Atenach to oczywiście także autobusy i tramwaje.
Bilety papierowe możemy zakupić w automatach na stacjach, kioskach oraz punktach sprzedaży.
Wsiadając do autobusu lub tramwaju (także podczas każdej przesiadki), należy odbić bilet przy wsiadaniu, a w przypadku metra bilet odbijamy na bramkach – przy wejściu i wyjściu.
Zwiedzanie Aten – Akropol Ateński
Przenieśmy się do II tysiąclecia p.n.e. Wtedy na wzgórzu Akropol została zbudowana mykeńska warownia i zaczęła kształtować się historia Aten. Później, na Akropolu powstały najważniejsze świątynie, które przez lata poddawane były trzęsieniom ziemi, pożarom i grabieżom, a wokół wzgórza rozrosło się miasto.
Obecnie, Akropol to najpopularniejsza atrakcja, od której rozpoczniemy zwiedzanie Aten. By przenieść się do czasów antycznych, warto wejść na wzgórze i z bliska przyjrzeć się budowlom, które mają ponad dwa tysiące lat.
Propyleje – najpopularniejsza brama w Atenach
Przejdziemy przez Propyleje, czyli przedsionek Akropolu. To wielka marmurowa brama, która robi wrażenie po dziś dzień.
Jej wielkość świadczy o randze i świętości miejsca, do którego prowadzi. Po przekroczeniu bramy ukazuje się najbardziej znana budowla w Atenach, czyli Partenon.
Partenon – najbardziej popularna atrakcja w Atenach
Partenon to największa świątynia Akropolu, wybudowana w V wieku p.n.e ku czci Ateny Partenos (czyli Ateny Dziewicy) – patronki starożytnych Aten. Budowla składała się w 85 kolumn, ustawionych w sposób, który dawał wrażenie symetrii. Jednym z nadzorujących prace był Fidiasz, uważany za najsłynniejszego rzeźbiarza Starożytnej Grecji.
W starożytności płaskorzeźby zdobiące fryz Partenonu pomalowane były na bardzo wyraziste kolory. Dziś trudno w to uwierzyć, bo starożytne budowle kojarzą się raczej z jasnymi, neutralnymi barwami.
Erechtejon
Nieopodal Partenonu zobaczymy Erechtejon, czyli świątynię poświęconą Posejdonowi i Atenie. Upamiętnia ona legendarną walkę bogów o opiekę nad miastem.
Posejdon, by przypodobać się mieszkańcom, uderzył trójzębem w skałę, z której wytrysnęło źródełko słonej wody. Miejsce, z którego wypłynęła woda, znajduje się w środku Erechtejonu i ma postać studni. Atena zaś w darze mieszkańcom podarowała oliwkę, która rosła w miejscu Erechtejonu. To jej dar mieszkańcy uznali za cenniejszy.
Elementem Erechtejonu, który zwraca szczególną uwagę, jest portyk świątyni, składający się z 6 kolumn w kształcie kobiet podtrzymujących strop. Są to słynne kariatydy, które pełnią funkcję kolumn.
Odeon Heroda Attyka
Na Akropolu znajduje się jeszcze jeden obiekt szczególnie warty uwagi. To Odeon Heroda Attyka, który przypomina teatr.
Odeon różni się od teatru tym, że posiada zadaszenie nad widownią, a zabieg ten podyktowany był zasadami akustyki. Odeon jest także mniejszy od teatru.
Najstarsze fragmenty budowli pochodzą z VI w. p.n.e i właśnie w tym miejscu odbywały się w Atenach coroczne Dionizje, czyli święta na cześć boga wina. Wystawiane tu były również komedie i tragedie. Za czasów rzymskich teatr został przebudowany, tak by mogły odbywać się na nim walki gladiatorów.
Odeon Heroda Attyka pełni funkcje widowiskowe do dziś. Odbywają się w nim zarówno występy teatralne, jak i koncerty.
Pozostałe budowle na Akropolu
Na Akropolu można zobaczyć także inne budowle. Wśród nich warto wyróżnić świątynię Ateny Nike, Teatr Dionizosa, a także Pinakotekę.
Co zwiedzić w Atenach? Muzeum Akropolu
Niedaleko Akropolu znajduje się Muzeum Akropolu, którego zwiedzenie jest świetnym uzupełnieniem wizyty na wzgórzu. Skupia się ono głównie na skarbach, wykopanych na Akropolu i w okolicach.
Źródło zdjęcia: Jean Housen, CC BY-SA 3.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0, via Wikimedia Commons
Przez przeszkloną podłogę można zobaczyć znajdujące się pod nią wykopaliska. Wystawę urozmaicają także filmy i makiety, pokazujące jak kiedyś wyglądał Akropol.
Źródło zdjęcia: Tomisti, CC BY-SA 3.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0, via Wikimedia Commons
Punkt widokowy w Atenach – Wzgórze Areopag
Tuż za ogrodzeniem Akropolu znajduje się kolejne, dużo niższe wzgórze, które nosi nazwę Areopag, co po grecku znaczy Wzgórze Aresa, bo poświęcone było Bogu Wojny.
Od nazwy wzgórza pochodzi także nazwa starożytnej rady arystokracji, która w tym miejscu obradowała. Na Areopagu słynną mowę wygłaszał też święty Paweł. Obecnie wzgórze to stanowi popularne miejsce spotkań.
Warto wejść na wzgórze Areopag w czasie zwiedzania Aten, by zobaczyć przepiękny widok na Akropol oraz lepiej wyobrazić sobie ogrom miasta i zabudowań, które ciągną się aż po horyzont.
Co zobaczyć w Atenach? Agora Ateńska
Agora ateńska, czyli główny plac lub rynek w miastach starożytnej Grecji, stanowiła centrum antycznego miasta. Na Agorze ateńskiej stało wiele obiektów. Obecnie, w otoczeniu roślinności i starożytnych ruin, uwagę zwracają trzy budowle.
Jedną z nich jest Hefajstejon, zwany również świątynią Hefajstosa. To prawdopodobnie najlepiej zachowana grecka świątynia, której w czasie zwiedzania Aten nie można pominąć.
Trudno pominąć także zrekonstruowaną Stoę Attalosa, która kryje w sobie niewielkie Muzeum Agory. Warto zobaczyć też cerkiew Świętych Apostołów, na której wzorowano kolejne cerkwie powstające w Atenach.
Niedaleko Agory Ateńskiej znajduje się Forum Rzymskie oddane za panowania Augusta. Miastu był potrzebny nowy plac centralny, bo dotychczasową agorę zapełniono pomnikami i przestała pełnić swoją funkcję. Całe forum można obejrzeć, bez wchodzenia na jego teren.
Źródło zdjęcia: Andreas Trepte, CC BY-SA 2.5 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5, via Wikimedia Commons
Do forum przylegają dwie budowle: Wieża Wiatrów, czyli jedna z lepiej zachowanych antycznych budowli całych Aten oraz biblioteka ufundowana przez cesarza Hadriana.
Niedaleko Agory znajduje się Keramikos, czyli najstarsza nekropolia Aten. To miejsce, gdzie chowani byli Ateńczycy już od XII wieku p.n.e.
Źródło zdjęcia: George E. Koronaios, CC0, via Wikimedia Commons
Otoczona jest starymi murami obronnymi okalającymi również całe starożytne miasto.
Zwiedzanie Aten – Dzielnica Monastiraki
Zwiedzanie Aten to nie tylko starożytne budowle i ruiny. Niedaleko Agory Ateńskiej znajduje się Plac Monastiraki – gwarny, pełen kawiarenek, restauracji i sklepów. Warto tutaj zawitać, by spróbować tradycyjnych greckich przysmaków i poczuć bardziej lokalny klimat.
Źródło zdjęcia: C messier, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons
W centralnym punkcie placu wznosi się prawosławny kościół Pantanassa.
Co zobaczyć w Atenach? Plac Syntagma i Stary Pałac Królewski
Z dzielnicy Monastriaki można wejść na szeroki deptak Ermou i pójść w stronę Placu Syntagma.
Źródło zdjęcia: ChristosV, CC BY-SA 3.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0, via Wikimedia Commons
Plac Syntagma to główny plac Aten. Najbardziej znaną budowlą, która stoi przy placu, jest neoklasycystyczny XIX-wieczny Stary Pałac Królewski, w którym od 1934 roku mieści się grecki parlament.
Nie można go zwiedzać, ale koniecznie trzeba zobaczyć widowiskową ceremonię zmiany warty, przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Ceremonia odbywa się co godzinę, ale najbardziej uroczysta ma miejsce w niedziele o godzinie 11:00.
Zwiedzanie Aten – Plaka i Anafiotika
Plaka to najładniejsza i najbardziej klimatyczna dzielnica Aten, która znajduje się po wschodniej stronie Akropolu. Pełno w niej wąskich i krętych uliczek, zieleni, a także urokliwych sklepików i kawiarni. Dzielnica ta nazywana jest „wyspą w sercu Aten”, bo przenosi ze zgiełku wielkiej metropolii na spokojne Cyklady.
Miejscem, które szczególnie warto zobaczyć w Place, jest osiedle Anafiotika z labiryntem niewielkich uliczek wijących się u podnóża Akropolu.
Nazwa osiedla nawiązuje do niewielkiej greckiej wioski Anafi, która leży na wyspie o tej samej nazwie. Osiedle zostało zbudowane przez robotników, sprowadzonych z tej wyspy do Aten w XIX wieku do budowy pałacu króla Ottona I.
Anafiotika to tradycyjna wyspiarska architektura, białe ściany, niebieskie drzwi i okiennice, duża ilość roślin i koty wygrzewające się na słońcu. Warto zrobić sobie przerwę i pospacerować po tej dzielnicy, bo jest to jedna z bardziej urokliwych atrakcji Aten.
Zwiedzanie Aten – Łuk Hadriana i Świątynia Zeusa Olimpijskiego
W starożytności Ateny miały dwa okresy rozkwitu. Pierwszy przypada na V w.p.n.e., kiedy to powstały najważniejsze świątynie na Akropolu. Drugi datowany jest na II wiek n.e. i panowanie rzymskiego cesarza Hadriana.
Za jego zasługi mieszkańcy wznieśli łuk triumfalny zwany Łukiem Hadriana. Budowla ta symbolicznie oddzielała „Ateny Greckie” od „Aten Rzymskich”.
Warto także zobaczyć zlokalizowane tuż obok pozostałości największej greckiej świątyni, czyli Świątyni Zeusa Olimpijskiego, którą ukończono za czasów Hadriana. Budowano ją aż przez 642 lata – od VI wieku p.n.e.
Obecnie, świątynia ta to jedynie 15 monumentalnych kolumn, które są jedną z największych atrakcji Aten. Nic w tym dziwnego, bo ich wielkość robi wrażenie, więc w trakcie zwiedzania Aten, koniecznie tutaj zawitajcie.
Atrakcje Aten – Stadion Panatenajski
Niedaleko Świątyni Zeusa Olimpijskiego znajduje się Stadion Panatenajski zbudowany z marmuru w IV wieku p.n.e. W czasach rzymskich był areną przedstawień z udziałem gladiatorów i dzikich zwierząt.
Stadion mieścił 80 tysięcy widzów i został zrekonstruowany na potrzeby pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich w 1896 roku.
Źródło zdjęcia: George E. Koronaios, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons
Dziś stadion można zwiedzać, zasiąść na widowni, skorzystać z bieżni, stanąć na podium, a także zobaczyć kolekcję pochodni i zniczy olimpijskich w niewielkim Muzeum Igrzysk Olimpijskich.
Źródło zdjęcia: George E. Koronaios, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons
Co zobaczyć w Atenach? Ogród Narodowy i Zappeion
Ogród Narodowy został założony pod koniec lat 40. XIX wieku. Zajmuje aż 15,5 hektara. Oprócz spaceru wśród zieleni (między innymi aleją palmową) można tu zobaczyć między innymi żółwie, kaczki i pawie. W północno-wschodniej części parku zbudowano mały ogród botaniczny i minizoo oraz ptaszarnię.
W obrębie ogrodów znajduje się okazały neoklasycystyczny budynek Zappeionu. Wybudowany został na potrzeby pierwszych nowożytnich Igrzysk Olimpijskich.
Mieściła się w nim hala do walk szermierczych, a obecnie pełni on funkcje Centrum Wystawowo-Konferencyjnego.
Wzgórze Lykabettus – najpiękniejszy widok na Ateny
Wejdziemy teraz na najwyższe ateńskie wzgórze. Wędrówkę rozpoczniemy w dzielnicy Kolonaki, gdzie w otoczeniu ekskluzywnych sklepów, pokonujemy kolejne schody. Następnym etapem jest widokowa ścieżka i spacer wśród drzew piniowych i opuncji. Na wzgórze można także wyjechać wydrążona w skale kolejką (przejazd odbywa się w tunelu i kosztuje 10 euro w dwie strony).
Nazwa wzgórza pochodzi od wilków, które miały zamieszkiwać jej zbocza. Wzgórze Lykabettus ma 277 m n.p.m. i na jego szczycie znajduje się taras, z którego rozpościerają się przepiękne widoki na miasto, Pireus, morze oraz góry Peloponezu.
Stoi na nim również niewielki kościół. Szczególną popularnością wzgórze cieszy się o zachodzie słońca, kiedy to zdejmowana jest grecka flaga.
Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach
Jeśli interesujecie się archeologią, koniecznie odwiedźcie także Narodowe Muzeum Archeologiczne.
Źródło zdjęcia: George E. Koronaios, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons
Zgromadzono w nim ponad 20 000 eksponatów z najstarszymi sięgającymi szóstego tysiąclecia p.n.e. Znajduje się w nim słynna złota Maska Agamemnona.
Bonus: Święto Niepodległości Aten
Jeśli będziecie w Atenach 25 marca, koniecznie wybierzcie się na obchody Święta Niepodległości. To data upamiętniająca wybuch Powstania Narodowego z 1821 roku, które z czasem doprowadziło do wyzwolenia Grecji z rąk tureckich okupantów.
W stolicy organizowana jest wielka parada wojskowa z udziałem czołgów, samochodów wojskowych, samolotów i helikopterów. Pojazdy ustawiają się wzdłuż głównej drogi, prowadzącej do Placu Syntagma.
Następnie, odbywają się parady – ewzoni, strażaków, policjantów i orkiestry.
Więcej na ten temat możecie przeczytać w tym artykule: Święto Niepodległości Grecji – obchody w Atenach.
Mamy nadzieję, że z tym filmem zwiedzanie Aten będzie czystą przyjemnością 🙂